خاویار ایران به عنوان یکی از بهترین و معروفترین انواع خاویار در جهان شناخته شده است. این محصول که از سالیان دور بخشی از فرهنگ و اقتصاد ایران بوده، ابتدا به صورت طبیعی از ماهیان خاویاری در دریای خزر صید میشد. با این حال، تغییرات محیط زیستی و فشار بیش از حد بر منابع طبیعی سبب شد تا صید ماهیان خاویاری از دریا در سال ۱۳۸۹ (۲۰۱۰ میلادی) ممنوع شود. این ممنوعیت به دلیل کاهش جمعیت ماهیان خاویاری در دریای خزر و حفاظت از این گونهها اعمال شد.
با ممنوعیت صید طبیعی خاویار، ایران چند سالی از بازار جهانی خاویار عقب افتاد؛ چرا که در آن زمان هنوز فناوری و زیرساختهای کافی برای پرورش ماهیان خاویاری در دسترس نبود. اما به مرور زمان، سرمایهگذاران خصوصی و سازمان شیلات ایران وارد این عرصه شدند و مزارع پرورش ماهیان خاویاری با حمایت سازمان شیلات ایران ایجاد شد. این مزارع به تولید انواع مختلف خاویار علی الخصوص فیلماهی HUSO HUSO که خاویار بلوگا از ان به دست می اید و کم کم سایر ماهیان از جمله خاویار سوروگا، چالباش و سیبری پرداختند. اما همچنان حدود ۷۰ درصد تولید مزارع ایران شامل بلوگا و بری میباشد
امروزه ایران به عنوان یکی از پیشروان تولید خاویار پرورشی شناخته میشود. تولید خاویار در مزارع ایرانی با استفاده از استانداردهای بالا انجام میشود و خاویار تولید شده همچنان تحت عنوان «خاویار ایران» در بازارهای جهانی عرضه میشود.
با این حال، مسئلهای که باید به آن توجه کرد این است که برخی تولیدکنندگان به شکل غیرحرفهای نام “خاویار ایران” را بزرگ روی بستهبندی خود مینویسند و نام برند خود را به صورت کوچک و نامحسوس درج میکنند. این اقدام نوعی سوءاستفاده از اعتبار نام خاویار ایران به شمار میرود. تولیدکنندگان باید نام برند خود را به وضوح و به صورت برجسته بر روی بستهبندی قرار دهند و نام “خاویار ایران” را در کنار آن و با اندازه کوچکتر استفاده کنند تا مشخص شود که این محصول از ایران است.
در نهایت، لازم است تأکید کنیم که خاویار ایران یک میراث گرانبهاست که به دلیل کیفیت و اصالتش در جهان شناخته شده است، و هر تولیدکنندهای که در این حوزه فعالیت میکند، وظیفه دارد تا به شکل حرفهای و با احترام به این میراث، محصولات خود را به بازار جهانی عرضه کند.